Το 1936 και το 1962 τα ίδια μας λέγανε
Επιστολή του Προέδρου στην εφημερίδα “Η Καθημερινή” σχετικά με δημοσιεύματα που αναφέρονται στην Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
Αξιότιμε κύριε διευθυντά
Με θλίψη και κατάπληξη διαβάσαμε την άκρως στρεβλωτική στήλη του αρθρογράφου σας κ. Πάσχου Μανδραβέλη “Η εσχάτη προδοσία της λογικής” (φύλλο της 12ης.8.2015), η οποία αναφέρεται σε συγκεκριμένη ανακοίνωση της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕλΕΔΑ), αλλά και στην ίδια την οργάνωση με ιδιαίτερα απαξιωτικούς όρους.
Η ανακοίνωσή μας σχολιάζει καυστικά την ιδέα να ποινικοποιηθεί η πολιτική πρόταση για αλλαγή νομίσματος, υπογραμμίζοντας εμφατικά το άτοπο της ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής. Τασσόμαστε ξεκάθαρα κατά μιας τέτοιας προοπτικής η οποία υποβάλλει την τάση διαμόρφωσης ενός ιδιώνυμου εγκλήματος. Δεν ήταν δα και δύσκολο επίτευγμα να αντιληφθεί κανείς ότι το σχήμα παιγνιώδους υπερβολής, δηλαδή η «πρόταση» να διωχθεί και ο Γερμανός υπουργός οικονομικών για εσχάτη προδοσία καθώς και εκείνος πρότεινε ένα παρόμοιο σχέδιο εξόδου στη δρασχμή, χρησιμοποιήθηκε για να στηρίξει ακριβώς το αντίθετο. Ο κ. Μανδραβέλης ασφαλώς διαθέτει κοινή λογική και τα αναλυτικά εργαλεία για να αντιληφθεί το νόημα της ανακοίνωσής μας. Ωστόσο το κείμενό του αναπτύσσεται γύρω από το επιχείρημα της δήθεν δημόσιας απαίτησης της ΕλΕΔΑ να διωχθεί ποινικά ο κ. Σόϊμπλε. Δύσκολα μπορεί να δει κανείς μια απλή παρεξήγηση στην παρανόηση αυτή. Πόσο μάλλον όταν το κείμενο αυτό συνεχίζει και περιλαμβάνει την ίδια την ΕλΕΔΑ με χαρακτηρισμούς αήθεις και επιπόλαιους, αν μη τι άλλο. Αν έκανε τον κόπο να διαβάσει μέσα από την ιστοσελίδα της (www.hlhr.gr) τις θεματικές δράσεων και τις τοποθετήσεις μας τα τελευταία χρόνια θα μπορούσε να έχει σχηματίσει διαφορετική γνώμη και να τη συσχετίσει με την ιστορία μας. Δεν δικαιολογείται και πάλι τέτοια αμέλεια την οποία απαγορεύει η στοιχειώδης δημοσιογραφική δεοντολογία. Αποτελεί βέβαια αναφαίρετο δικαίωμά του κ. Μανδραβέλη να χαρακτηρίζει την ΕΕΔΑ “παλαβή” και κομματικό “παραμάγαζο”. Την άποψή του αυτή ωστόσο δεν φαίνεται να συμμερίζεται η Διεθνής Ομοσπονδία Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (FIDH)[1], η Ευρωπαϊκή Οργάνωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (AEDH) ούτε και διεθνείς οργανισμοί (Συμβούλιο της Ευρώπης, ΟΗΕ) με τους οποίους συνεργαζόμαστε. Εξάλλου και στο παρελθόν όμοιες αιτιάσεις (για “μεροληπτική ενασχόληση” με συγκεκριμένα δικαιώματα, για “αριστερές”, “κομμουνιστικές” ή “ελάχιστα σοβαρές θέσεις”) είχε δεχτεί η Ένωσή μας στις οποίες είχαν απαντήσει αναλόγως η Θάλεια Κολυβά και ο Στρατής Σωμερίτης (11 Μαρτίου 1962, στην ‘Καθημερινή’) ή ο Αλέξανδρος Σβώλος (8 Απριλίου 1936 στην ‘Εστία’), των οποίων το κύρος ο κ. Μανδραβέλης -τουλάχιστον- αναγνωρίζει.
Ο εγκλωβισμός στα χαρακώματα της διχαστικής πόλωσης των καιρών είναι κατανοητή. Μέσα σε αυτή ζούμε όλοι μας. Ωστόσο, η Ένωση έχει στα χέρια της έναν, όσο αυτό είναι δυνατόν, ασφαλή καταστατικό οδηγό πλεύσης: την προσηλωμένη ενασχόληση με την ελευθερία, την ισότητα και την δικαιοκρατία. Αυτόν τον οδηγό προσπαθεί να υπηρετήσει και τον τελευταίο καιρό. Εν τέλει, οι αιτιάσεις ένθεν και ένθεν των χαρακωμάτων είναι ίσως θετική ένδειξη για την Ένωσή μας. Ταυτόχρονα είναι όμως και λυπηρό δείγμα αποσάθρωσης του δημόσιου διαλόγου. Μας παρηγορεί ωστόσο το γεγονός ότι πίσω από τον καταιγισμό εμπαθούς ειρωνίας φαίνεται να πείστηκε τελικά ο κ. Μανδραβέλης ότι “σηκώνει μεγάλη συζήτηση η έννοια της «εσχάτης προδοσίας» σε πολιτικές αποφάσεις”. Νομίζουμε ότι θα ήταν επωφελέστερο για τη ποιότητα του δημοσίου διαλόγου στη χώρας μας, αντί να επισωρεύει προσβολές σε βάρος της ΕλΕΔΑ, να συνεισέφερε ο αγαπητός δημοσιογράφος στη συζήτηση αυτή στην οποία προσκαλεί ακριβώς το επίμαχο δελτίο τύπου μας. Ακόμα και “μεσαυγουστιάτικα”.
Με τιμή,
Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης
Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
φωτογραφία: MPD01605
