Σχετικά με την απόφαση του ΣτΕ για το ζήτημα της συνταγματικότητας του νόμου 3838/2010

Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου αντιμετωπίζει με έκπληξη, απογοήτευση και ανησυχία την απόφαση 350/2011 του Δ΄ Τμήματος του Συμβουλίου Επικρατείας για το ζήτημα της συνταγματικότητας του νόμου 3838/2010. Προσκολλημένη σε παρωχημένες αντιλήψεις περί έθνους και λαού, που όμοιές τους δεν είχαν αποτυπωθεί σε κείμενο απόφασης ούτε καν κατά τις σκοτεινότερες περιόδους της δικαστικής μας ιστορίας, η άποψη περί συνταγματικής κατοχύρωσης του «δικαίου του αίματος» απειλεί να θέσει την Ελλάδα και πάλι στο περιθώριο των διεθνών νομικών εξελίξεων. Ακόμη χειρότερα, η εκ προοιμίου απόρριψη κάθε άλλου νομοθετικού τεκμηρίου πραγματικού δεσμού με το ελληνικό κράτος, όπως η γέννηση σε ελληνικό έδαφος ή η ολοκλήρωση ορισμένου αριθμού ετών φοίτησης, δημιουργεί διαρκές καθεστώς ανισότητας με βάση τη φυλετική καταγωγή. Τέλος, η γενική συναγωγή υποχρέωσης του νομοθέτη «να διαφυλάσσει την εθνική ομοιογένεια» νομιμοποιεί πρακτικές που θα μπορούσαν να διασύρουν τη χώρα ενώπιον της διεθνούς κοινότητας. 

Ωστόσο, η απόφαση αυτή αποτελεί έναν ενδιάμεσο σταθμό και όχι τον πρόωρο τερματισμό της διαδικασίας μεταρρύθμισης της ελληνικής ιθαγένειας, καθώς παραπέμπει, εν τέλει, το θέμα στην Ολομέλεια, η οποία και ελπίζεται ότι θα επιδείξει, για μιαν ακόμη φορά, το τόσο γνώριμο ανοιχτό πνεύμα που τιμά την ελληνική δικαιοσύνη. Ενώπιον της Ολομέλειας απομένει πλέον να αναπτυχθούν και να τεκμηριωθούν τα νομικά και πραγματολογικά επιχειρήματα στα οποία στηρίχθηκε η νομοθετική επιλογή νέων λόγων αυτοδίκαιης κτήσης ιθαγένειας. 

Όταν, πριν από ένα περίπου έτος, η Ένωση είχε χαιρετίσει την ψήφιση του νόμου αυτού, δεν έτρεφε αυταπάτες για το πόσο μακρές και επίπονες διεργασίες απαιτούνται προκειμένου να συμφιλιωθεί η επιστημονική κοινότητα των ελλήνων νομικών με την ανάγκη εγκατάλειψης μιας αλληλουχίας από δήθεν αυτονόητες, παραδοσιακές αγκυλώσεις. Η Ένωση, με σειρά δημόσιων δράσεών της αλλά και έχοντας ήδη παρέμβει στη συγκεκριμένη δικαστική εκκρεμότητα, θα προσπαθήσει να συμβάλει στην εκκαθάριση της έννομης τάξης μας από τα στοιχειά του παρελθόντος. Στις κρίσιμες σημερινές συνθήκες, η ανα-οριοθέτηση της έννοιας του πολίτη δεν αποτελεί πολυτέλεια: η μεταρρύθμιση της ελληνικής ιθαγένειας, μέγιστο βήμα ελευθερίας, προόδου και κοινωνικής συνοχής, δεν πρέπει, δεν μπορεί και δεν πρόκειται να οπισθοδρομήσει.

 

φωτογραφία: Michael Coghlan

 

Μέλος

Newsletter