Προσβάλλοντας προληπτικά τα δικαιώματα: προσαγωγές κατά περαστικών και επίδοξων διαδηλωτών
Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του ανθρώπου έχει επανειλημμένα επισημάνει ότι «η προληπτική δράση της αστυνομίας δεν μπορεί να οδηγεί σε προληπτική αναστολή των δικαιωμάτων». Οι διοικητικές στερήσεις της ελευθερίας που ονοματίζονται «προσαγωγές», όταν τελούνται αυθαίρετα πριν από προγραμματισμένες ή μη διαδηλώσεις, παραβιάζουν τα συνταγματικά δικαιώματα της προσωπικής ασφάλειας και της συνάθροισης, επειδή δεν αιτιολογούνται εξειδικευμένα και προσωποποιημένα, ενώ πραγματοποιούνται χωρίς καμία εγγύηση δικαστική και χωρίς να είναι εφικτή η πρόσβαση σε δικηγόρο.
Βεβαίως οι πρακτικές «αντισυνάθροισης» ή «αντιδιαδήλωσης», μπορούν να αποδειχθούν επικίνδυνες και έχουν συνδεθεί με μελανές στιγμές της ελληνικής πολιτικής ιστορίας, παλαιότερης και πρόσφατης. Αλλά η γνώση, πόσο μάλλον η υποψία ότι υπάρχει τέτοια πρόθεση, δεν δίνει στις δυνάμεις της τάξης το ελεύθερο να προβαίνουν σε συλλήψεις ατόμων που δεν έχουν παραβιάσει κανένα νόμο, χωρίς να τεκμηριώνεται εξατομικευμένα ότι υπήρχε σοβαρός επικείμενος κίνδυνος διάπραξης αξιόποινων πράξεων από συγκεκριμένα πρόσωπα, που δεν θα μπορούσε να αποτραπεί με πιο ήπια μέσα.
Σε κάθε περίπτωση, σε αντίθεση με τη συνήθη πρακτική οι αστυνομικές κρατήσεις «να γίνονται και να μη λέγονται», ο εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛΑΣ Θεόδωρος Χρονόπουλος επιβεβαίωσε τις καταγγελίες για τις προληπτικές προσαγωγές 16 ατόμων στα Γιαννιτσά την Κυριακή ενόψει δημόσιας εκδήλωσης και τις δικαιολόγησε ως εξής: «Οι προσαγωγές γίνονται με τη λογική να προστατεύσουμε μια εκδήλωση και να προστατευτούν και άλλοι». Η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου πρέπει άμεσα να διευκρινίσει ότι αυτή πρακτική δεν αποτελεί επισήμως πλέον δόγμα της Αστυνομίας, της οποίας καθήκον δεν είναι μόνο η προστασία της δημόσιας τάξης αλλά και των δικαιωμάτων των πολιτών. Προληπτικές προσαγωγές (δηλαδή για λόγους μη εξατομικευμένης υποψίας) δεν είναι συμβατές με ένα κράτος δικαίου που σέβεται τις ελευθερίες.
Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
5 Μαρτίου 2019
