Ιθαγένεια: μία σύγχρονη αρένα
Με τις νέες διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών για την διαδικασία πολιτογράφησης, μεταξύ άλλων, καταργείται η ουσιαστική προϋπόθεση της ενεργού συμμετοχής του αλλοδαπού στην πολιτική ζωή της χώρας.
Είναι προφανές ότι για την Κυβέρνηση είναι πλέον αδιάφορη η ουσιαστική και πλήρης κοινωνική ένταξη του αιτούντος την ιθαγένεια, είναι αδιάφορο το εάν ο αλλοδαπός που διαμένει αρκετά χρόνια νόμιμα στην Ελλάδα και επιθυμεί να γίνει Έλληνας πολίτης συμμετέχει σε δραστηριότητες ευρύτερου κοινωνικού και πολιτικού χαρακτήρα μαζί με Έλληνες αυριανούς συμπολίτες του. Η κατάργηση του όρου αυτού δηλώνει σε τελική ανάλυση το ότι η κυβέρνηση θεωρεί την πολιτική παιδεία αδιάφορο ζήτημα για έναν πολίτη.
Με τις ίδιες διατάξεις προβλέπεται πλέον η διαδικασία της προφορικής συνέντευξης μόνο στην περίπτωση που υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με τα τυπικά αυστηρά εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια που η ίδια κυβέρνηση έθεσε ως τυπικές προϋποθέσεις με το νόμο 4735/2020 και εξειδίκευσε επί το αυστηρότερο το 2021, με υπουργική απόφαση. Το γεγονός αυτό δύναται, μεταξύ άλλων, να δυναμιτίσει την αξιοπιστία της διαδικασίας την οποία η παρούσα Κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι διαφυλάττει με τις αλλεπάλληλες αλλαγές στην διαδικασία πολιτογράφησης.
Η κυβέρνηση συνεχίζει, δυστυχώς, την διολίσθηση προς μια συντηρητική πολιτική αποκλεισμού με φοβικό πρόσημο και προς τέρψιν ακροδεξιών ακροατηρίων. Οι αποφάσεις των τελευταίων 2 ετών οδηγούν στον ουσιαστικό αποκλεισμό μεγάλου αριθμού αλλοδαπών που διαβιούν πολλά χρόνια νόμιμα στη χώρα, κίνδυνο που επεσήμανε η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου σε σχετικό κείμενο θέσεων που δημοσίευσε. Ιθαγένεια σε αποκλεισμό, ΕλΕΔΑ, 2021
Το κριτήριο του εισοδήματος ανειδίκευτου εργάτη που έθεσε η κυβέρνηση τον Απρίλιο του 2021 και μάλιστα αναδρομικά, ως τυπική προϋπόθεση του αιτούντος την ελληνική ιθαγένεια, αποτελεί εμπαιγμό εν των μέσω πανδημίας απέναντι σε ανθρώπους που ζουν και εργάζονται νόμιμα επί μακρόν στη χώρα και ταυτόχρονα συντηρεί τα φαινόμενα εκμετάλλευσης και μαζικής άτυπης απασχόλησης αλλοδαπών οι οποίοι πλέον καταδικάζονται να παραμείνουν σε καθεστώς ιδιότυπης αιχμαλωσίας για πάντα και να μη γίνουν ποτέ πολίτες.
Για το 2020 όπου υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία και πριν την εφαρμογή της νέας απόφασης για τα εισοδηματικά κριτήρια, παρατηρείται ήδη μία μείωση της τάξης του 18% περίπου στις θετικές αποφάσεις πολιτογράφησης αλλογενών σε σχέση με το έτος 2019 και συγκεκριμένα υπήρξαν 1.817 θετικές αποφάσεις και 2.135 απορριπτικές.
Στην ίδια λογική αποκλεισμού είναι και οι σημερινές διατάξεις του Υπουργού, με τις οποίες αποδυναμώνεται η διαδικασία πολιτογράφησης σε σχέση με την διαπίστωση της ουσιαστικής ένταξης των αλλοδαπών στη χώρα και ενισχύεται η μονοσήμαντη λογική των γραπτών εξετάσεων.
H Ελληνική Ένωση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ζητά εκ νέου την τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου της ιθαγένειας που διαμορφώθηκε τα έτη 2020-2021, με προτεραιότητα στην ομαλή και ορθολογική λειτουργία της διαδικασίας πολιτογράφησης, χωρίς εκ των προτέρων αποκλεισμούς. Η άμεση ανάκληση των επαχθών οικονομικών τεκμηρίων και σε κάθε περίπτωση η ανάκληση της αναδρομικής εφαρμογής τους στο σύνολο των εκκρεμών αιτήσεων είναι αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση.
Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου επισημαίνει διαχρονικά ότι η απόκτηση της ιθαγένειας πρέπει να είναι η φυσική συνέχεια μίας νόμιμης διαδρομής στη χώρα για όποιον αλλοδαπό την επιθυμεί. Ως εκ τούτου, η έννομη τάξη πρέπει να εγγυάται μια αξιόπιστη και εύλογη δικαιοκρατική διαδικασία, με όρους ουσιαστικής ένταξης, που δεν θα συντηρεί «πολίτες» δύο κατηγοριών και όχι να μετατρέπει την διαδικασία πολιτογράφησης σε πεδίο εκπλήρωσης μικροπολιτικών και ξενοφοβικών σκοπιμοτήτων.
