Επίσκεψη Ομάδας ΕΕΔΑ στο Κέντρο Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων ARSIS στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης

Τοποθεσία.

Το κέντρο βρίσκεται στην παλαιά παιδόπολη του Ωραιοκάστρου σε έναν όμορφο χώρο, σε λόφο με αρκετό πράσινο. Το κτήριο που φιλοξενεί τους ασυνόδευτους ανήλικους βρίσκεται σε ένα σύμπλεγμα κτηρίων τα οποία φιλοξενούν το καθένα διαφορετικές δραστηριότητες η κοινωνικές ομάδες. Υπάρχουν αρκετοί κοινοί αύλειοι χώροι και η επικοινωνία ανάμεσα στα κτήρια δεν εμποδίζεται. Ένα δημοτικό σχολείο βρίσκεται επίσης κοντά. Το μόνο εξωτερικό σημάδι ύπαρξης του ξενώνα είναι μια μικρή ταμπέλα στην πόρτα του συμπλέγματος.

Κτηριακές εγκαταστάσεις.

Το κτήριο του ξενώνα καθεαυτό βρίσκεται σε αρκετά καλή κατάσταση. Αποτελείται από τρία δωμάτια με κλίνες 3, 4 και 4 κουκετών αντίστοιχα, 2 τουαλέτες και 1 κουζίνα. Το ένα δωμάτιο με κλίνες σύμφωνα με τους υπευθύνους θα έπρεπε να λειτουργεί σαν σαλόνι εντούτοις ελείψει χώρου έχει μετατραπεί σε υπνοδωμάτιο. Στο κτήριο παρέχεται πρόσβαση σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, 7 στον αριθμο. Υπάρχουν επίσης ακόμα τρεις οι οποίοι πρόκειται σύμφωνα με τους υπευθύνους να τεθούν σύντομα σε λειτουργία. Υπάρχει τηλεόραση (Ελληνική για την ώρα αλλά υπάρχουν σκέψεις για εγκατασταση δορυφορικής κεραίας) και playstation. Διατίθενται εγκαταστάσεις για την καθαριότητα (2 πλυντήρια). Σύμφωνα με τους υπευθύνους υπάρχει πλάνο επέκτασης των εγκαταστάσεων. Ανακαινίζεται ακόμα ένα κτήριο το οποίο θα μπορεί να φιλοξενήσει άλλα τρία άτομα. Οι εργασίες βρίσκονται σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα των υπευθύνων σε προχωρημένο στάδιο. Δεν έγινε εντούτοις γνωστό το χρονοδιάγραμμα αποπεράτωσης των εργασιών.

Προσωπικό.

Για την διαχείριση και την λειτουργία του κέντρου υπάρχουν 1 ψυχολόγος, 1 κοινωνιολόγος, 1 κοινωνικός λειτουργός που παρίσταται τα σαββατοκύριακα, 1 φύλακας, 1 μάγειρας και μία καθαρίστρια. Παρεμβαίνουν επίσης, ένας δικηγόρος ο οποίος ασχολείται με τις αιτήσεις ασύλου των φιλοξενούμενων και ένας μεταφραστής. Οι δύο τελευταίοι αποστέλλονται από την ΑΡΣΙΣ κατόπιν συνεννοήσεως. Ο ψυχολόγος και ο κοινωνιολόγος εργάζονται Δευτέρα με Παρασκευή 9-5. Ο φύλακας βρίσκεται εκεί τις υπόλοιπες ώρες καθώς διαμένει σε ένα τροχόσπιτο δίπλα από το κτήριο.

Λειτουργία του κέντρου.

Το κέντρο, που ξεκίνησε την λειτουργία του τον Ιούνιο του 2009 φιλοξενεί αυτή την στιγμή 17 άτομα, όλα αγόρια και τα οποία πηγαίνουν όλα στο σχολείο και συγκεκριμένα σε ένα διαπολιτισμικό Γυμνάσιο στην Πυλαία και σε ένα διαπολιτισμικό λύκειο στο κέντρο. Τα άτομα που φιλοξενούνται είναι από 14-17 ετών (δηλωμένη ηλικία). Στο σχολείο μεταβαίνουν με λεωφορείο το οποίο τα παραλαμβάνει από την οδό Λαγκαδά. Κάθε πρωί παίρνουν το αστικό για να πάνε μέχρι τις δωδεκαόροφες. Σύμφωνα με τους υπευθύνους, η εγγραφή των ατόμων αυτών στα σχολεία ήταν μια δύσκολη γραφειοκρατική διαδικασία.

Το κέντρο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό ταμείο για τους πρόσφυγες κατά 75 τοις εκατό και κατά 25 από το Υπουργείο Υγείας. Η χρηματοδότηση αυτή είναι για ένα χρόνο και υπόκειται στο πρόγραμμα ΜΕΤ32. Το οικονομικό πλαίσιο λειτουργίας και ιδιαίτερα η εξασφάλιση πόρων για την συνέχιση της λειτουργίας του κέντρου και μετά από το τέλος του προγράμματος δεν είναι δεδομένα και θα πρέπει να επαναληφθούν οι αιτήσεις χρηματοδότησης καθώς και όλη η γραφειοκρατική διαδικασία που τις συνοδεύει. Τα πάγια έξοδα λειτουργίας, η σίτιση των ατόμων καθώς και η κάλυψη κάποιων βασικών αναγκών τους ανέρχονται σύμφωνα με τους υπευθύνους στις 2500 ευρώ μηνιαίως. Οι μισθοί του προσωπικού, οι οποίοι πιθανόν να μην λαμβάνονται στην ώρα τους, δεν υπολογίζονται σε αυτά. Σύμφωνα με τους υπευθύνους, ο προυπολογισμός έχει ήδη ξεπεραστεί και η διοίκηση του κέντρου βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης επιπλέον πόρων από το Υπουργείο. Οι φιλοξενούμενοι ανήλικοι δεν λαμβάνουν κάποιο επίδομα η άλλης μορφής υποτυπώδους οικονομικής ενίσχυσης. Οι περισσότεροι από αυτούς επιθυμούν να εργαστούν, κάτι στο οποίο δεν αντιτίθεται το κέντρο αλλά δεν τους χορηγείται πρακτικά ποτέ άδεια εργασίας από την νομαρχία. Ορισμένες φορές σύμφωνα με τους υπευθύνους μπορεί να επιτελούν μικροθελήματα για την γειτονία, πιθανόν με μια υποτυπώδη αμοιβή.

Κατάσταση των φιλοξενουμένων.

Τα παιδιά που φιλοξενούνται στο κέντρο, σύμφωνα με τους υπευθύνους, προέρχονται κυρίως από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Ιράκ. Μας είπαν επίσης ότι φιλοξενούν ένα παιδί από την Μαυριτανία, για το οποίο μάλιστα αδυνατούν να βρουν και μεταφραστή, καθώς δεν έχει πάει σχολείο και δεν μιλά γαλλικά. Τα παιδιά είτε φτάνουν με θαλάσσια μέσα και παραλαμβάνονται από την ΑΡΣΙΣ στο λιμάνι, είτε από ξηράς με αστυνομική συνοδεία και με εισαγγελική εντολή. Τα παιδία έρχονται πρακτικά από όλα τα μέρη στα οποία κρατούνται ή φιλοξενούνται μετανάστες. Τα περισσότερα παιδία στόχο έχουν να φύγουν. Τα παιδιά που φεύγουν συνήθως χάνονται και η μετέπειτα πορεία τους αγνοείται καθώς φεύγουν ασυνόδευτα. Τα παιδιά που μένουν στον ξενώνα είναι παιδιά τα οποία είτε δεν έχουν κανένα, είτε το αντιμετωπίζουν ως τελευταία λύση. Τα παιδιά, είτε διαθέτουν ροζ κάρτα είτε όχι χρήζουν θεωρητικά ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Σύμφωνα εντούτοις με τους υπευθύνους, με τους οποίους μιλήσαμε, συχνά τα νοσοκομεία δείχνουν απροθυμία να τα εξυπηρετήσουν, γεγονός το οποίο δημιουργεί στα παιδία επιπρόσθετο άγχος. Το άγχος αυτό υπερπολλαπλασιάζεται σε όσα παιδία έχουν κάνει αιτήσεις ασύλου εξ αιτίας της γνωστής κατάστασης που επικρατεί στο θέμα αυτό. Η τοπική κοινωνία φαίνεται να μην ενοχλείται ιδιαίτερα από την παρουσία των παιδιών αυτών, αν και είχαν εκφραστεί σύμφωνα με τους υπευθύνους κάποιες φωνές δυσανασχέτησης. Εντούτοις, οι τοπικοί φορείς δεν έχουν αναλάβει ακόμα κάποια πρωτοβουλία όσον αφορά στην στήριξη του κέντρου ή των παιδιών.

Συνθήκες της συνέντευξης – Προφίλ των υπαλλήλων που μας υποδέχτηκαν.

Οι υπάλληλοι που βρίσκονταν κατά την διάρκεια της επίσκεψής μας στο κέντρο, μας υποδέχτηκαν πολύ καλά, απάντησαν με άνεση στις ερωτήσεις μας, εντούτοις ρώτησαν ελάχιστα πράγματα για εμάς. Η μία υπάλληλος είναι ψυχολόγος και ο άλλος κοινωνιολόγος. Ο κοινωνιολόγος μιλάει και τούρκικα κάτι που όπως είπε τον διευκολύνει και στην επικοινωνία του με τα παιδία, ιδιαίτερα τους Αφγανούς. Και τα δύο άτομα δούλευαν προηγουμένως στην ΑΡΣΙΣ. Φεύγοντας ανταλλάξαμε ηλεκτρονικές διευθύνσεις και τηλέφωνα.