Δικαιώματα κρατουμένων: Το άρθρο 12 της πρότασης νόμου για ένα αποτελεσματικό ένδικο βοήθημα

Αθήνα, 24 Μαΐου 2022

Η ανάγκη θέσπισης πρόσφορου και αποτελεσματικού ενδίκου μέσου για την προστασία των κρατουμένων από τις γενικές συνθήκες κράτησης και το άρθρο 12 της πρότασης νόμου «Εναρμόνιση εθνικών διατάξεων με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και θέσπιση ειδικού ένδικου μέσου για τις συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά καταστήματα».

 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η θέσπιση ενός πρόσφορου και αποτελεσματικού ενδίκου μέσου για την προστασία των κρατουμένων από τις γενικές συνθήκες κράτησης είναι πλέον κάτι παραπάνω από επιτακτική. Η σχετική πρόταση νόμου που εκκρεμεί εδώ και σχεδόν δύο χρόνια είναι δυστυχώς μάλλον αναποτελεσματική, καθώς δεν προσφέρει εγγυήσεις σε επιμέρους στάδια της διαδικασίας εξέτασης των προσφυγών των κρατουμένων αλλά και ως προς το περιεχόμενο των συγκεκριμένων μέτρων που προτείνει, αφού προτάσσει ως μέτρα άρσης της προσβολής τη μεταγωγή του κρατουμένου, τον ευεργετικό υπολογισμό της ποινής και την χρηματική αποζημίωση. Κατά συνέπεια οι διατάξεις αυτές, εάν υιοθετηθούν ως έχουν, αναμένεται να μειώσουν πρόσκαιρα τη ροή των προσφυγών προς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ). Στη συνέχεια όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος να κριθεί και το νέο μέτρο αναποτελεσματικό, όπως συνέβη και με το ισχύον σήμερα νομοθετικό πλαίσιο, γεγονός που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη συμφόρηση υποθέσεων, καθώς δεν διαφαίνονται στον ορίζοντα σημάδια δομικής επίλυσης των προβλημάτων που χρονίζουν στις ελληνικές φυλακές.

Η νομοθετική ρύθμιση που η χώρα οφείλει να θεσπίσει για να θεραπεύσει τα όσα έχει διαπιστώσει το ΕΔΔΑ και η Επιτροπή Υπουργών, θα πρέπει να υιοθετήσει μία κλιμάκωση των μέτρων άμεσης άρσης των αποτελεσμάτων που συνιστούν παραβίαση δικαιωμάτων προκειμένου να διαμορφωθούν συνθήκες κράτησης, που να είναι συμβατές με τις προβλεπόμενες, επιτρεπτές ή ανεκτές, τόσο για τον κρατούμενο που παραπονείται όσο και για άλλους κρατουμένους που τυχόν διαβιούν υπό τις ίδιες συνθήκες.

Η άμεση αποκατάσταση των γενικών συνθηκών διαβίωσης που κρίθηκαν ότι παραβιάζουν τους κανόνες αξιοπρεπούς διαβίωσης του αιτούντος – προσφεύγοντος ή και άλλων κρατουμένων πρέπει να είναι προτεραιότητα της Πολιτείας σε συνδυασμό με την επίλυση των δομικών ζητημάτων που αντιμετωπίζει ο χώρος των φυλακων, την άμεση υιοθέτηση μέτρων που ευνοούν την ομαλή επανένταξη, την επένδυση στα εναλλακτικά της κράτησης μέτρα με προτεραιότητα την άμεση ενεργοποίηση της κοινωφελούς εργασίας.

Την ίδια στιγμή η αδικαιολόγητη και παρατεταμένη μη συμμόρφωση της χώρας στη θέσπιση ενός πρόσφορου και αποτελεσματικού ενδίκου μέσου ως εγγύηση για την προστασία του κρατουμένου από τις γενικές συνθήκες κράτησης είναι, εκ πρώτης όψεως τουλάχιστον, ανεξήγητη, και αποτελεί ολιγωρία σε βάρος των δικαιωμάτων του ανθρώπου.

 

Ολόκληρο το κείμενο διαθέσιμο και εδώ.

 

Αποτελεσμαστικό-Ενδικο-Βοήθημα_Πρόταση-Νόμου_ΕλΕΔΑ